Wyrok SN z dnia 18 listopada 2020 r., I NSNc 61/19

Na tle art. 13 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, na zasadzie wyjątku od zasady, dopuszczalne byłoby powództwo o opróżnienie lokalu wytoczone przez innego  lokatora przeciwko byłemu  lokatorowi  naruszającemu  rażąco  porządek domowy, w  stosunku  do  którego sąd  już  wcześniej  rozwiązał  stosunek  najmu z powodów  określonych  w  tym  przepisie albo  doszło  do  rozwiązania  stosunku najmu  (utraty  tytułu  prawnego  do  lokalu, np.  z  powodu niepłacenia  czynszu). Dotyczy  to  sytuacji wykraczania  przez  lokatora - który  posiadał  uprzednio  tytuł prawny - w  sposób  rażący lub  uporczywy  przeciwko  porządkowi  domowemu, czyniąc  uciążliwym  korzystanie  z  innych  lokali  w  budynku, ale  np.  na  skutek sformułowanego żądania pozwu, sąd nie orzekł o opróżnieniu lokalu. (…)

Nie można  odmówić  wówczas ochrony i legitymacji lokatorowi pokrzywdzonemu tymi działaniami, jeżeli właściciel (wynajmujący) nie podejmuje działań w kierunku opróżnienia lokalu.

Należy mieć na względzie, że  najemcy  w  zakresie  prawa  do  używania  lokalu  przysługuje analogiczna ochrona jak właścicielowi (art. 690 Kodeksu cywilnego).

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 sierpnia 2020 r.,  I CSK 411/19

Przewidziane w art. 664 § 1 KC prawo najemcy do żądania odpowiedniego obniżenia czynszu za czas trwania wad rzeczy najętej, które ograniczają jej przydatność do umówionego użytku, dotyczy tylko sytuacji, w której obowiązek ich usunięcia spoczywa na wynajmującym, niezależnie od tego, czy chodzi tu o wady istniejące już w chwili oddania rzeczy najemcy do korzystania, o których najemca nie wiedział (por. art. 664 § 3 KC), czy też powstałe później. Jeżeli najemca nie udostępnia lokalu wynajmującemu w celu przeprowadzenia napraw, uchybia obowiązkowi współdziałania z dłużnikiem (art. 354 KC) z tym skutkiem, że przez ten czas obowiązek obciążający wynajmującego ustaje, a tym samym najemca nie może się wówczas domagać obniżenia czynszu. Także dlatego, że jak długo najemca bezpodstawnie odmawia udostępnienia lokalu do naprawy, tak długo odpowiada za istnienie wad, a w doktrynie zwraca się trafnie uwagę, iż art. 664 § 1 KC nie dotyczy wad, które spowodował najemca swym własnym działaniem albo zaniechaniem.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 grudnia 2018 r., I OSK 3944/18

(…) o przetargowym i bezprzetargowym trybie zawarcia umów użytkowania, najmu i dzierżawy, stanowi w pierwszej kolejności i w sposób wyraźny art. 37 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami (…).

Pierwszeństwo (…) nie stanowi (…) zasady wydzierżawiania lub wynajmowania nieruchomości w rozumieniu art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a ustawy o samorządzie gminnym, lecz zindywidualizowany przywilej, którego źródłem może być ustawa określająca warunki niezbędne do uzyskania takiego pierwszeństwa.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 5 czerwca 2018 r., II SA/Ol 285/18

Należy zauważyć, że kompetencja do bezprzetargowego zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nie wynika z przepisów ustawy o samorządzie gminnym, lecz z art. 37 ust. 4 u.g.n., zgodnie z którym zawarcie umów użytkowania, najmu lub dzierżawy na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na czas nieoznaczony następuje w drodze przetargu. Wojewoda albo odpowiednia rada lub sejmik mogą wyrazić zgodę na odstąpienie od obowiązku przetargowego trybu zawarcia tych umów.

(…) należy stwierdzić, że zgoda rady gminy na odstąpienie od obowiązku przetargowego trybu zawarcia umów użytkowania, najmu, dzierżawy nie ma charakteru generalnego. Odstąpienie od obowiązku przetargowego trybu zawarcia tych umów wymaga indywidualnej zgody rady wyrażonej uchwałą, podejmowaną na wniosek organu wykonawczego gminy.

(…)Każdorazowe odstąpienie od przetargu wymaga zatem zgody rady wyrażonej w uchwale, a przedmiotem tej zgody musi być zidentyfikowana nieruchomość. Zgody tej nie można wyrażać w sposób generalny, abstrakcyjny, na przyszłość i w stosunku do nieskonkretyzowanych przypadków. Oznacza to, że jeśli organ wykonawczy gminy zdecyduje o celowości odstąpienia od obowiązku zachowania przetargowego trybu zawierania umów, co leży w jego wyłącznej kompetencji, wówczas zobowiązany jest uzyskać zgodę rady.

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2018 r., III CZP 49/18

​Osoba korzystająca z lokalu mieszkalnego na podstawie umowy użyczenia, zawartej z najemcą lokalu bez zgody wynajmującego wymaganej w art. 688[2] k.c., jest lokatorem w rozumieniu art. 2 ust 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (jedn. tekst Dz.U. z 2018 r., poz. 1234 ze zm.). 

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 2017 r., III CZP 64/17

Gmina, która została zawiadomiona o sprawie o opróżnienie lokalu na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (jedn. tekst: Dz. U. z 2016 r., poz. 1610 ze zm.), jest uprawniona do złożenia apelacji od wyroku nakazującego opróżnienie lokalu, w którym ustalono uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego, także w zakresie nakazu opróżnienia lokalu.

Uchwała Sądu Najwyższego (3) z dnia 11 stycznia 2018 r., III CZP 93/17

Postanowienia umowy najmu zawartej na czas oznaczony przyznające wynajmującemu, w razie opóźnienia najemcy z zapłatą czynszu, prawo do odebrania rzeczy wynajętej do czasu uregulowania zaległości z zachowaniem obowiązku najemcy zapłaty pełnego czynszu są sprzeczne z właściwością (naturą) tego stosunku prawnego.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 grudnia 2017 r., P 13/16

Art. 691 § 5 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459, z późn. zm.) w zakresie, w jakim wyłącza prawo dziecka do wstąpienia w stosunek najmu lokalu mieszkalnego w razie śmierci jednego z rodziców - współnajemców tego lokalu, jest zgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.